Rio de Janeiro’nun yoksul mahallelerinde salı sabahı başlatılan geniş çaplı polis operasyonu, Brezilya’nın yakın tarihindeki en kanlı olaylardan biri olarak kayıtlara geçti.
Uyuşturucu çetelerine yönelik baskında en az 132 kişi hayatını kaybederken, ölenler arasında dört polis de bulunuyor.
Tanıklar, gece boyunca gönüllülerin 50 ila 60 cesedi ormanlık alanlardan taşıdığını söyledi. Bazı cesetlerin kimlik tespiti kolay olsun diye soyulduğu, bazılarının ise beyaz çarşaflarla örtüldüğü aktarıldı.
ÇATIŞMALAR SABAHA KARŞI BAŞLADI
Mahalle sakinleri, saat 03.30 sularında silah sesleriyle uyandıklarını anlattı. Elektrik ve internetin kesildiği bölgede, gün doğmadan önce yoğun çatışmalar başladı.
Yaklaşık 2 bin 500 polis, zırhlı araçlar ve helikopterlerle bölgeye girerken, çete üyeleri drone’larla patlayıcılar bıraktı ve barikatlar kurarak sokakları ateşe verdi.
Bir mahalle sakini, “Çocuklarımı evin en güvenli yerine sakladım. Dışarıda ne olduğunu bilmiyorduk, sadece silah sesleri vardı,” diyerek korku dolu anları paylaştı.
OPERASYONUN HEDEFİ: KIRMIZI KOMANDO LİDERİ
Operasyonun asıl hedefi, ülkenin en güçlü suç örgütlerinden Kırmızı Komando (Comando Vermelho) liderlerinden birini yakalamaktı.
Ancak Rio Eyaleti Kamu Güvenliği Sekreteri Victor Santos, “Ana hedefi yakalayamadık. Alt kademedekileri canlı kalkan olarak kullandı,” açıklamasını yaptı.
Vali Claudio Castro ise operasyonu “başarılı” olarak nitelendirip 113 kişinin gözaltına alındığını, 118 silah ve bir ton uyuşturucu ele geçirildiğini duyurdu.
LULA YÖNETİMİ SARSILDI
Cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva, yaşanan ölü sayısı karşısında “şoke oldu.”
Adalet ve güvenlik bakanlarından oluşan bir heyet acil olarak Rio’ya gönderildi. Uzmanlar, Lula hükümetinin insan hakları konusunda uluslararası baskı altında kalabileceğini belirtiyor.
BM: BAĞIMSIZ SORUŞTURMA ŞART
BM İnsan Hakları Ofisi, olayın ardından sert bir açıklama yaptı:
“Bu olay, Brezilya’nın yoksul bölgelerinde artan ölümcül polis operasyonlarının bir parçası. Yetkilileri hızlı, etkili ve bağımsız soruşturmalar yürütmeye çağırıyoruz.”
Cesetlerde bağlı eller, bıçak izleri ve boyun bölgesine isabet eden kurşunlar bulunduğu bildirildi. İnsan hakları avukatı Guilherme Pimentel, “Birçok aile, yakınlarının bedenlerinde işkence izleri gördüğünü söylüyor,” dedi.
İKLİM ZİRVESİ ÖNCESİ İMAJ SARSINTISI
Kanlı operasyon, Brezilya’nın Aralık ayında ev sahipliği yapacağı BM İklim Zirvesi (COP30) öncesinde ülke imajına da büyük darbe vurdu.
Uzmanlara göre operasyon, Rio Eyalet Valisi Claudio Castro’nun seçimler öncesi “güç gösterisi” olarak da değerlendiriliyor.
SOKAKLAR SABUNLA YIKANDI
Operasyonun ardından, cesetlerin yığıldığı sokaklar tazyikli su ve sabunla yıkandı. Ancak bu görüntüler, sosyal medyada büyük tepki topladı.
Birçok kullanıcı, “Temizlenen şey sokak değil, vicdanlar olmalıydı” yorumunu yaptı.
